کارمزد تراکنش ارز دیجیتال صفر نیست.
ثابت هم نیست. همیشه مانند قیمت کچالو/سیب زمینی و کیله/موز در حال تغییر است. بستگی به فصل دارد.
طبق وایچارت (ychart.com) هزینه متوسط تراکنش اتریوم تاریخ 19.05.2021 به 71.72 دالر/دلار رسیده بود. اما؛ امروز فقط 0.59 دالر است.
به دلیل اینکه ثابت نیست، کارمزد بعضی تراکنشها شما را متعجب سازد. یا سورپرایز کند.
به تصویر زیر دقت کنید. این فرد 51 اتریوم کارمزد برای یک تراکنش پرداخت کرده است.
…و هزینه متوسط تراکنش مشهورترین ارز دیجیتال دنیا به 128.45 دالر/دلار در تاریخ 20.04.2024 رسیده است.
رکورد بیشترین کامرزد در شبکه بیتکوین تعجب آورتر است. بلاک شماره 818087 بیتکوین در تاریخ 23.11.2023 کارمزد تراکنش آن 85.22 بیتکوین بوده است. در آن زمان؛ $3,206,656 میشد.
متعجب شدید؟
نگران نباشید. همانگونه که یک شبکه با شبکه دیگر متفاوت است، کارمزد تراکنش آنها نیز متفاوت است.
ارزهای دیجیتال جدید مانند سولانا، تُن، سوی، و ونوم هزینه تراکنش آن به 0.5 دالر هم نمیرسد. سرعت پردازش بلاکچین آنها نیز زیاد است.
برای نمونه حداکثر متوسط کارمزد تراکنش بلاکچین تُن 0.075 دالر/دلار رسیده است.
و هزینه تراکنش ارز ونوم حتا به 0.01 دالر هم نمیرسد.
در این پُست کارمزد تراکنش ارز دیجیتال شکافته و اینکه چرا وجود دارد و چرا متغیر است بیان میکنیم.
کارمزد تراکنش ارز دیجیتال چیست؟
کارمزد تراکنش ارز دیجیتال هزینه ای است که فرستنده بهخاطر انتقال دارایی به مربوط پرداخت میکند. این وجه پرداخت شده را نودهای شبکه بهخاطر ارائه خدمات خود دریافت میکند.
این هزینه بهخاطر انتقال همه نوع دارایی روی بلاکچین از یک حساب به حساب دیگر وضع میشود. و این کارمزد با ارز بومی شبکه پرداخت میگردد.
بطور خلاصه کارمزد برای انتقال داراییهای زیر نیاز است::
- ارز بومی — این ارز اصلی شبکه است. برای نمونه، تُن (TON) ارز بومی بلاکچین تُن است.
- میمکوینهای روی شبکه — آن دسته از توکنهای است که روی آن شبکه صادر شده است. برای مثال ناتکوین یک میمکوین بوده و روی بلاکچین تُن وضع شده است.
- استیبلکوینهای روی شبکه — از آن دسته توکنهایی است که قیمت آن به یک پول فیات مثل دالر آمریکایی برابر است. تتر از این نوع توکن است.
- کارمزد تبدیل یک ارز به ارز دیگر — زمانی که شما یک ارز مثل تُن را تبدیل به ارز دیگر مانند استیبل کوین تتر میکنید، برای ارسال و دریافت این توکنها هزینه پرداخت میکند.
- انتقال توکنهای غیر قابل معاوضه (NFT) — این توکنها همان داراییهای دیجیتالی است که قبل معاوضه (تکه تکه شدن) نیست. برای مثال تصاویر، صداها، و ویدیوها میتواند توکن غیرقابل معاوضه باشند. شما برای ارسال آن باید کارمزد پرداخت کنید.
کارمزد تراکنش ارز دیجیتال چرا وجود دارد؟
در این دنیا خدمات کمیاب رایگان نیست.
همانگونه که شما بهخاطر حواله تان کمیسیون (کارمزد) پرداخت میکنید، باید برای دریافت خدمات یک شبکه دیجیتالی نیز پرداخت کنید.
بهطور کلی میتوان گفت که جلوگیری از تراکنشهای اسپم، ایجاد انگیزه برای حفظ امنیت شبکه، و الویت سازی تراکنشها است.
1. جلوگیری از تراکنشهای اسپم
تصور کنید که کارمزد تراکنش در ارز دیجیتال وجود ندارد.
چه میشود؟
بدون کارمزد، هر کسی میتواند در شبکه با میلیونها تراکنش ازدحام ایجاد کرده و آن را از کار بیندازد. کارمزد سبب میگردد که تراکنشهای بیمورد اقتصادی تمام نشود.
2. ایجاد انگیزه برای حفظ امنیت شبکه
در مکانیزم اجماع اثبات کار، استخراج کنندگان با خرید سختافزارهای گرانبها و مصرف برق در حفظ امنیت شبکه سهم میگیرد.
در مکانیزم اجماع اثبات سهام، سرمایهگذاران با استیکینگ ارز دیجیتال و در اختیار گذاشتن اعتبارسنج پُر قدرت بهطور 24 ساعت و 7 روز در در امن نگهداشتن شبکه سهم میگیرد.
استخراج کنندگان با تایید تراکنشها، تمرکززدایی و ایجاد بلاکهای جدید امنیت شبکه مربوط را حفظ میکند.
پاداش استخراج کنندگان و اعتبارسنجها دریافت کارمزدهای که فرستنده ارز دیجیتال پرداخت میکند همراه با سکه های جدید شبکه میباشند.
اگر کارمزد وجود نداشته باشند، استخراج کنندگان و اعتبارسنجها وجود نخواهد داشت. حتا اگر وجود داشته باشند تعداد آنها کم بوده و شبکه امنیت خود را از دست میدهد.
3. اولویت بندی تراکنشها
هر بلاک در یک بلاکچین فضای محدود دارند. به همین خاطر، افرادی که حاضر به پرداخت کارمزد بیشتر میگردد، تراکنشهای آنها زودتر پردازش میگردد. اولویت بندی تراکنشها سبب میگردد که اعتبارسنجها و استخراج کنندگان به اندازه کافی پاداش دریافت کند تا بتواند کار خود را ادامه دهند.
چرا کارمزد ثابت نیست؟
بازار ارز دیجیتال بهترین نمونه بازار آزاد است. در این بازار نه تنها که قیمت خود کوین و توکن را بازار تعیین میکند — بلکه کارمزد تراکنشها را نیز بازار تعیین میکند. این یعنی عکس بانکها و ویسترن یونین که کارمزد تراکنش آنها مشخص و حد اقل برای یک مدت ثابت است.
یعنی؛ تقاضا و عرضه، پیچیدگی کار، و فوریت تعیین میکند که کارمزد یک تراکنش چه قدر باشند.
1. تقاضا و عرضه خدمات تراکنش
به هر اندازه که تقاضا برای ارسال و دریافت ارز دیجیتال زیاد باشند، به همان اندازه کارمزد تراکنش افزایش پیدا میکند. برعکس آن نیز صدق میکند. اگر تقاضا برای ارزهای دیجیتال کاهش پیدا کند، هزینه تراکنش هم کاهش پیدا میکند.
چرا؟
چون فضای هر بلاک محدود است. اگر این فضا خریدار بیشتر داشته باشند کارمزد آن افزایش پیدا میکند. اگر خرید نداشته کارمزد آن باید کاهش پیدا کند.
حالا چه وقت تراکنشها کم یا زیاد میشود؟
اول، معمولا زمانی که تغییرات در بازار زیاد است — حجم معاملات نیز زیاد است. و بخش عظیم این معاملات در دیفای یا صرافی غیرمتمرکز صورت میگیرد. در دیفای تراکنشهای آن چین اتفاق میافتد. و این تراکنشها تقاضا برای فضای محدود بلاک را افزایش داده و کارمزد آن نیز افزایش پیدا می کند.
دوم، بعضی اوقات توکنهای غیر معاوضه دراپ میشود. به دلیل اینکه تعداد آنها زیاد است، میتواند رقابت روی فضای بلاکها را افزایش دهند. در نتیجه، کارمزد تراکنش ارز دیجیتال را افزایش میدهند.
سوم، در این روزها معرفی میمکوین زیاد شده است. در روزهای ایردراپ میمکوین تراکنش زیاد شده و سبب افزایش حجم انتقالات و افزایش کارمزد تراکنش میگردد.
2. پیچیدگی تراکنش
ارسال یک کوین از یک حساب به حساب دیگر ارزان است.
اما؛ ارتباط با یک قرارداد هوشمند مانند تبدیل توکن (سواپ)، ضرب زدن انافتی (NFT)، و یا استفاده پروتکل قرضدهی نیاز به پردازش بیشتر داشته و پیچیدگی را افزایش میدهد. به زبان ساده، پیچیدگی بیشتر کارمزد تراکنش بیشتر.
3. فوریت
چه قدر زود میخواهید تراکنش شما پردازش شود؟
اگر بتوانید حوصله کنید که ترکنش شما در 2 ساعت آینده پردازش شود، کارمزد تراکنش کم خواهد بود. اما؛ اگر بخوهید در 2 دقیقه توکن شما به مقصد برسد، باید کارمزد بیشتر پرداخت کنید.
چرا؟
چون تراکنشها قبل از اینکه بستهبندی و وارد بلاک شوند، در ممپول توقف میکند. استخراج کنندگان و اعتبارسنجها تراکنشهای را اول پردازش میکند که کارمزد بیشتر پرداخت کند. به همین دلیل فورت نقش دارند که کارمزد چه قدر باشند.
یادداشت: فوریت در بیتکوین و اتریوم مهم است. اما؛ در شبکههای جدید مانند سولانا و ونوم چندان مهم نیست چون سرعت تراکنش آنها خیلی زیاد است.
مکانیزم کارمزد: بلاکچین متفاوت مُدل کارمزد متفاوت
چون زیر ساخت بلاکچینها متفاوت است، واحد اندازهگیری کارمزد تراکنش آنها و ارزش آنها به دالر نیز فرق دارند.
در اینجا بهطور خلاصه به چند شبکه مشهور آن میپردازیم.
بلاکچین | مکانیزم کارمزد | متوسط کارمزد (دالر) |
---|---|---|
بیتکوین | کامرزد با ساتوشی (Satoshi) اندازه گیری شده و بستگی اندازه بایت تراکنش دارند. اولویت از کسانی است که کارمزد بیشتر پرداخت کند. | 0.5-30 |
اتریوم | کارمزد با گس (gas) حساب میشود: قیمت گس ضرب مقدار گس استفاده شده میشود. به تراکنش فرستندههای که کارمزد بیشتر پرداخت کند اولویت داده میشود. | 1-50 |
بیانبی | کارمزد با گس (gas) حساب میشود: کارمزد با بیانبی پرداخت شده و یک مقدار آن سوزانده میشود. | 0.05-0.3 |
سولانا | کارمزد با لمپورت (lamport) محاسبه میشود. اما بهخاطر آسانی کار شما سولانا میبینید. | 0.005-0.002 |
تُن | کارمزد با نانوتُن (nanoton) محاسبه میشود. برای آسانی کار هزینه به تُن نشان داده میشود. | 0.01-0.02 |
سوی | کارمزد با میست (MIST) محاسبه میشود. برای آسانی کار به شما سوی نشان داده میشود | 0.003-0.02 |
ونوم | کارمزد با نانوونوم (nanoVENOM) محاسبه میشود. شما برای آسانی کار ونوم را میبینید. | 0.00002-0.0002 |
چگونه کارمزد کمتر پرداخت کنیم؟
استراتژیهای وجود دارد که شما با استفاده از آن میتوانید کارمزد کمتر پرداخت کنید.
- زمانبندی تراکنش: وبسایتهای رسمی شبکه مربوط را دنبال کرده و زمانی که هزینه تراکنش پایین است انتقال دهید. معمولا در آخر هفته و زمانی که بازارهای بزرگ مانند نیویورک، اروپا و توکیو بسته است، کارمزدها پایین است.
- استفاده از برآوردکننده تراکنش: بعضی از کیف پولها مانند متامسک و بلو والت کارمزد را تخمین میزند. استفاده از این نوع والت به شما کمک میکند که تراکنش خود را انجام دهید و یا صبر کنید.
- استفاده از لایه دوم: توسعهدهندگان برای بعضی بلاکچین مانند بیتکوین و اتریوم لایه دوم ساخته است که سریعتر و کارمزد آن کمتر است. لایتنینگ و لیکوید نتورک نمونه لایههای دوم بیتکوین و آربیترم لایه دوم اتریوم است.
- تغییر شبکه: از شبکههای جدید مانند سولانا و اولانچ استفاده کنید که هزینههای تراکنش در آن کم است. این گزینه مناسب برای استفاده از استیبلکوین است.
- بستهبندی تراکنشها: اگر شما تعداد تراکنش شما زیاد است، میتوانید آن را بستهبندی کرده و یکباره بفرستید. اینگونه کارمزد شما کاهش پیدا میکند.
سخن پایانی
کارمزد تراکنش ارز دیجیتال مانند شبکههای سویفت و پیپل ثابت نیست — بلکه عوامل بازار آزاد آن را تعیین میکند.
طرح بلاکچین، تقاضا و عرضه، و مشوقهای نودها نقش عمده در تعیین کارمزد دارد.
به عنوان کاربر ارز دیجیتال بهتر است که بدانید که چگونه شبکهها کار میکند تا تصمیم با کیفیتتر بگیرید.