ارز ونوم (VENOM): بلاکچین آن مقیاس‌‌پذیر، امن، و آماده برای ملیاردها کاربر است

ارز ونوم (VENOM) با بلاکچین خود آمده است که سه مشکل غیرممکن بلاکچین را حل کند: کارمزد گردن‌شکن اتریوم، قطعی ارتباط سولانا، و محدودیت مقیاس‌پذیری بیت‌کوین. این‌ها ویژگی‌های بلاکچین ونوم است که سازمان‌ها تقاضا می‌کند و کاربران مستحق است: یک بلاکچین که کار می‌کند.

با خواندن ویژگی‌های ونوم، از خود خواهید پرسید که آیا افزایش 10 برابر یا 100 برابر قیمت ارز ونوم امکان دارند یا خیر. در آخر، به احتمال قوی — در مورد ونوم دیدگاه شما تغییر می‌کند.

ارز ونوم چیست؟

ارز ونوم (VENOM)‌ توکن بومی بلاکچین ونوم است.

اکنون در چندین صرافی متمرکز معتبر دنیا مانند: بای‌بیت، کوکوین، گیت‌دات‌آی‌او، میکس‌سی و… لیست شده است.

حداکثر عرضه آن 8 ملیارد، تعداد سکه‌های در جریان آن نزدیک به یک ملیارد و قیمت هر سکه آن (جولای 2025) حدود 22 سنت است.

این کوین بازوی قدرت اکوسیستم ونوم است که دارای ویژگی‌های زیر است:

• هزینه تراکنش — هزینه یا فیس تمام تراکنش‌ها با این سکه‌ای ونوم پرداخت می‌گردد. فیس تراکنش در این شبکه به دلیل سرعت و مقیاس بالا بسیار پایین و اکنون ( جولای 2025) کمتر از نیم سنت دالر است.
• استیکینگ و فارمینگ — برای اینکه در دیفای این شبکه شرکت کنید و یا اینکه اعتبارسنج راه‌اندازی کنید، باید ارز ونوم استیک کنید.
• حکومت‌داری — شبکه ونوم مانند یک دموکراسی عمل می‌کند. شما زمانی حق رای دارید که از ارز بومی این شبکه داشته باشید. و با رای خود می‌توانید روی تصمیمات آینده این شبکه تاثیر بگذارید.
• دسترسی به اکوسیستم — اکوسیستم یک شبکه بلاکچین دارای دیفای (مالیه غیرمترمرکز)، داو (سازمان مستقل غیرمتمرکز)، اپلیکیش‌های غیرمتمرکز، و… است. دسترسی به این پلتفورم‌ها هزینه دارد که باید با ونوم پرداخت گردد.

بلاکچین ونوم چیست؟

ونوم یک بلاکچین لایه-0 (Layer-0) و لایه-1 (Layer-1) است که برای مقیاس‌پذیری، امنیت، همچنان با قابلیت همکاری (Interoperability) با دیگر بلاکچین‌ها ساخته شده است.

لایه-0 به این معنا که شما می‌توانید بلاکچین‌های جدید لایه-1 روی آن بسازید. بلاکچین لایه-1 شما می‌تواند دارای قوانین و توکن خودش بوده و با دیگر چین‌های لایه‌-1 در ارتباط باشند. امروز، معروف‌ترین بلاکچین لایه-1 بیتکوین، اتریوم، و سولانا است.

قابلیت همکاری (Interoperability) به این معنا است که بلاکچین‌های لایه-1 این شبکه می‌تواند باهم ارتباط برقرار کند.

بلاکچین‌های سنتی مانند اتریوم و بیت‌کوین تراکنش‌ها را خطی و با یک چین/زنجیره پردازش می‌کند. اما ونوم؛ بلاکچین اصلی را به زنجیره/چین‌های کوچک‌تر تقسیم و هر کدام بطور مستقل تراکنش‌ها را پردازش می‌کند. این سبب می‌شود در تیوری، ونوم چندین هزار برابر بیت‌کوین و اتریوم سریع‌تر تراکنش‌ها را پردازش کند. (در ادامه در این مورد بیش‌تر می‌پردازیم.)

ساختار یا معماری ونوم

ونوم به گونه ای معماری شده است که می‌توان به شکل معادله زیر بیان کرد:

Venom = Polkadot + Ethereum + Arbitrum + (Native Synergy + Auto-scaling)

یعنی؛ ونوم نه‌تنها جمع امکانات پولکادات (لایه-0)، اتریوم (لایه-1)، آربیتروم (لایه-2) را دارد. بلکه؛ هم‌نیروزایی و مقیاس‌پذیری خودکار را نیز دارد.

قبل از ادامه دادن به خواندن به اینفوگرافیک زیر توجه کنید که ساختار شبکه ونوم را نشان می‌دهد.

ماستر‌چین (لایه-0)

ماسترچین (Masterchain) به عنوان ستون فقرات بلاکچین ونوم عمل می‌کند و سطح بالایی از امنیت را برای همه ورک‌چین‌ها (WorkChains) متصل به آن فراهم می‌کند. اعتبارسنج‌های ماسترچین با سپردن توکن‌های خود به شبکه(استیکینگ)، انگیزه دارند تا امنیت شبکه را حفظ کند. با اتصال به ماسترچین، ورک‌چین‌ها نیز از این امنیت بهره‌مند می‌شوند، زیرا تلاش‌های اعتبارسنج‌های ماسترچین از آنها محافظت می‌کند.

تعداد محدودی از اعتبارسنج‌ها با بیشترین سهام/استیک، مسئول تولید بلاک‌های جدید ماسترچین هستند، حتی اگر تعداد بیشتری از اعتبارسنج‌ها در شبکه در حال اجرا باشند. بقیه اعتبارسنج‌ها بلاک‌های شاردچین جدید ایجاد می‌کنند و هر بلاک شاردچین توسط گروه اعتبارسنج‌های خود تولید و تأیید می‌شود. با توجه به نیاز شبکه؛ یک اعتبارسنج ممکن است در چندین گروه اعتبارسنج شرکت کند.

در بلاکچین ونوم، ماسترچین به عنوان یک زنجیره/چین لایه-0 عمل کرده و هماهنگی و ارتباط بین ورک‌چین‌ها، زنجیره‌های شاردچین و حساب‌ها را تسهیل می‌کند. ماسترچین مسئول مسیریابی پیام، حفظ پیکربندی شبکه و اطلاعات مربوط به اعتبارسنج‌ها، سهام آنها و دورهای انتخابات است. این چین مسئول ذخیره و توزیع پیکربندی شارد فعلی و آخرین هش‌های بلاک هر شاردچین مربوطه است. شاردچین‌ها تقریباً همزمان بلاک‌های جدید تولید می‌کنند، در حالی که یک بلوک جدید از ماسترچین تقریباً یک ثانیه بعد تولید می‌شود زیرا بلاک ماسترچین باید شامل هش‌های جدیدترین بلوک‌های همه شاردچین‌ها باشد، که تضمین می‌کند بلوک‌ها نهایی شده‌اند.

ورک‌چین (لایه-1)

ورک‌چین (Workchain) لایه-1 شبکه ونوم است.

این چین می‌تواند خصوصی و یا عمومی باشند. یعنی سازمان‌ها، و دولت‌ها می‌تواند بلاکچین مربوط کاری خود را روی بلاکچین ونوم معرفی و از امکانات ماسترچین (لایه-0) که قبلا خواندیم بهره ببرند.

یک ورک‌چین خصوصی از دید عموم پنهان بوده و توسط سازمان سازنده آن مدیریت می‌شود. یعنی مانند سازندگان آن تصمیم می‌گیرند که چه کسانی کاربر باشند. فرض کنید که یک شرکت حمل و نقل ورک‌چین (لایه-1) روی بلاکچین ونوم ساخت. و فقط همین سازمان دسترسی به اطلاعات آن دارند.

در طرف دیگر؛ ورود و خروج به بلاکچین عمومی آزاد بوده و داده‌های آن را می‌توان در کاوشگر بلاکچین مشاهده کرد. البته متوجه باشید که هویت فرد نامشخص باقی می‌ماند. شما صرف با استفاده از کلید عمومی آن می‌توانید تراکنش‌های آن را رصد کنید..

در صورت فشار کاری زیاد، یک ورک‌چین (خصوصی و عمومی) می‌تواند از هم افقی جدا شده و دو ورک‌چین بسازند. برعکس آن نیز صدق می‌کند. اگر فشار کاری خیلی کم باشد، دو ورک‌چین می‌تواند یک ورک‌چین شوند. این ویژگی کمک می‌کند تا شبکه در حالت بهترین استفاده را از امکانات خود ببرند.

ورک‌چین مانند یک دستیار برای ماسترچین کار می‌کند. وظیفه آن جمع‌اوری داده‌های شاردچین‌ها است.

شاردچین (لایه-2)

شاردچین (Shardchain) لایه‌ای است که در آن تراکنش‌ها تایید و بلاک‌ها ساخته می‌شود.

پس از ساخت و تایید بلاک‌ها آن را تحویل ورک‌چین می‌دهد. ورک‌چین دسته‌بندی کرده و آن‌را برای ماسترچین می‌فرستد.

شاردچین چگونه بوجود می‌آید؟

پس از ایجاد یک ورک‌چین یک شاردچین نیز ساخته می‌شود. در صورت‌ که کار زیاد باشد، شاردچین‌‌ تقسیم به چندین شاردچین می‌شود.

چرا ونوم می‌تواند 150٬000 تراکنش را در یک ثانیه پردازش کند؟

ونوم توانست در یک آزمایش استرس بسته (closed-network stress test) 150٬000 تراکنش را در یک ثانیه پردازش کند. این رقم خیره کننده است و تا حال هیچ شبکه‌ای نتوانسته است تا این رقم پردازش کند.

این خبر را کوین‌تگراف نیز تایید کرده است.

اما چطور به این سرعت باورنکردنی دست یافته است؟

جواب آن در تکنولوژی‌های شاردینگ پویا، ساختار ناهمگام، و اثبات سهام + تحمل خطای بیزانس برای دستیابی به سرعت باورنکردنی است

شاردینگ پویا (Dynamic Sharding)

شارد (Shard) به معنای تکه‌های کوچک سرامیک‌، آهن و یا شیشه‌ای که دارای لبه تیز می‌باشند.

در بلاکچین ونوم، شاردینگ به این معنا است که کارها به قسمت‌های کوچک‌تر (شاردها) تقسیم و اعتبار‌سنج‌های مسئول پس از آن معرفی می‌شود. اما؛ اگر کار کم گردد شاردها باهم ادغام می‌گردد.

شاردینگ پویا به این معنا است که این تقسیم بندی و ادغام در صورت نیاز ادامه دارد. به هر میزان که کاربران بیش‌تر شوند به همان شاردها بیش‌تر می‌گردد.

به دلیل اینکه هر شارد بطور مستقل از شار‌دهای دیگر تراکنش‌ها را پردازش و بلاک‌ها را می‌سازند، شاردها می‌تواند بطور موازی کار کرده و به سرعت باورنکردنی دست یابند.

حالا شبکه اتریوم و بیت‌کوین را در نظر بگیرید!

تراکنش‌ها در این شبکه خطی بوده و تما‌م کارها را فقط یک زنجیره انجام می‌دهد. این امر سبب می‌گردد که شبکه کُند کار کرده و مقیاس‌پذیر نباشند و هزینه تراکنش هم بالا بروند.

ساختار ناهمگام (Asynchronous Architecture)

ساختار ناهمگام یا غیرهمزمان بلاکچین ونوم به این معنا است که: چین‌ها (ماسترچین، ورک‌چین‌ها، و شاردچین‌ها) نیاز ندارند که همزمان و یا به ترتیب کار کند. بلکه؛ هر کدام از این چین‌ها می‌تواند مستقلانه و همزمان کار کند. این ارتباط ناهماهنگ، پردازش‌های موازی تراکنش‌ها را ممکن ساخته — به بطور قابل توجه سرعت و موثریت را بالا می‌برد.

برعکس بلاکچین‌های سنتی مانند بیت‌کوین و اتریوم که دنباله دار (به ترتیب) تراکنش‌ها را یکی پس از دیگری پردازش می‌کند — ونوم ناهمگام و چین‌ها مستقلانه تراکنش‌ها را پردازش می‌کند. این امر سبب می‌گردد که گلوگاه (نقطه ازدهام) ایجاد نگردیده و تراکنش‌ها سریع به مقصد برسند.

مکانیزم اجماع دورگه (Hybrid Consensus Mechanism)

برای تایید سریع بلاک‌های جدید، ونوم از مکانیزم اجماع اثبات سهام (Proof of Stake — PoS) و خطای تحمل بیزانس (Byzantine Fault Tolerance — BFT) استفاده می‌کند. که به ترکیت این دو هایبرید یا دو رگه می‌گوید. این برخلاف اثبات کار (Proof of Work — PoW) است که استخراج کنندگان برای ساخت بلاک باهم رقابت کرده و روند را کُند می‌سازد.

اثبات سهام تعیین می‌کند که کدام اعتبارسنج‌ با توجه به مقدار سهام (استیک) بلاک را بسازند. و خطای بیزانس به این معنا است که یک تراکنش در صورت تکمیل می‌گردد که 2/3م اعتبارسنج‌ها آن را تایید کند.

اتریوم هم همین کار را می‌کند. اما؛ اثبات سهام و خطای تحمیل بیزانس ونوم نسخه ارتقا یافته است. در ضمن؛ ونوم برای تایید تراکنش نیاز ندارد که تمام اعضای شبکه آن را تایید کند. بلکه — فقط لازم است که اعتبارسنج‌های شاردچین‌های مربوط تایید کند. این امر سبب می‌گردد که تراکنش‌ها نسبت به اتریوم خیلی سریع‌تر نهایی شود.

اکوسیستم ونوم

به دلیل تازگی این بلاکچین، اکوسیستم آن به اندازه اتریوم یا سولانا گسترده نیست. اما؛ آسانی توسعه برنامه روی بلاکچین می‌تواند کاربران زیادی را در آینده جذب کند.

در حال حاضر؛ اکوسیستم ونوم شامل موارد زیر می‌گردد.

• کیف پول ونوم — یک کیف پولی غیر حضانتی برای نگهداری و مدیریت دارایی‌ها است
• کاوشگر ونوم (VenomScan) — برای رصد تراکنش‌ها است.
• استخر‌های ونوم — برای دریافت پاداش در مقابل استیکینگ ارز ونوم
• وب3 ورلد (web3.world) — یک صرافی غیرمتمرکز برای معامله دارایی‌ها
• آسیس گالری (Oasis.Gallery) — یک بازار توکن‌های غیر قابل معاوضه یا ان‌اف‌تی
• همچنان؛ بیش از 30 اپلیکیشن و میم‌کوین روی این بلاکچین

موارد استفاده ونوم

مانند بیت‌کوین، ونوم فقط یک دفتر کُل توزیع شده در شبکه نیست. بلکه؛ طوری طراحی شده است که بتواند مشکل واقعی دنیای نوین را حل کند.

در این‌جا بعضی از موارد آن‌ها را آورده ایم:

• ارزهای دیجیتال بانک مرکزی — را می‌توان روی بلاکچین ونوم به عنوان لایه-1 یا ورک‌چین ساخت. لایه‌های یک بلاکچین که روی لایه-0 ونوم ساخته می‌شود، می‌تواند توکن بومی، قواعد، و ماشین‌های مجازی خود را داشته باشند.
• دیفای و پرداخت‌های جهانی — فیس کم و سرعت بالا قادر می‌سازد که پرداخت‌های ریز و بیرون مرزی اقتصادی تمام شود. در ضمن، در دیفای یا سیستم مالی غیرمتمرکز تراکنش‌ها بین کیف‌ پول‌ها انجام می‌شود. پردازش سریع تراکنش‌ها کمک می‌کند که لغزش قیمت کمتر تجربه گردد و یا اینکه نگردد.
• گیمینگ و ان‌اف‌تی — یا همان بازی‌های آنلاین و توکن‌های غیر قابل معاوضه نیاز به بلاکچین سریع، مطمئن و با هزینه پایین دارد. برای نمونه، قیمت کالاهای درون یک بازی یا ان‌اف‌تی آن می‌توان کمتر از نیم دالر/دلار باشند. در این صورت باید هزینه تراکنش‌ خیلی پایین باشند که بتواند مورد قبول کاربر و گیم باشند.
• پلتفُرم آماده برای سازمان‌ها — به سازندگان آن اجازه می‌دهد که طبق نیاز سازمان یا شرکت خود ورک‌چین (لایه-1) بسازند. زیبایی آن هم در این است که این ورک‌چین‌ها می‌تواند خصوصی باشند.
• عرضه توکن‌ — اجازه می‌دهد که توسعه‌دهندگان بلاکچین روی آن میم‌کوین یا ارز میم معرفی کند. در ضمن، ونوم می‌توان زیرساخت قوی برای استیبل‌کوین‌ها باشند.

خلاصه کلام

ونوم تنها رقیب برای سولانا، اتریوم، تُن، و… نیست. بلکه — یک بلاکچین قانون‌پذیر، با عملکرد بالا، و برای استفاده دنیای واقعی ساخته شده است.

اگر شما توسعه‌دهنده، سازمان، و یا سرمایه‌گذار هستید — سرعت، امنیت و مقیاس‌پذیری بی‌نظیر و غیرمتمرکز است.