شناخت احساسات در معاملات آنلاین: طمع، ترس، جبران ضرر، حسادت، خشم و گناه

احساسات در معاملات آنلاین، دشمنان شماره یک موفقیت شما است.

بدون هیچ شک و شبهه—طمع، ترس، جبران ضررر، حسادت، خشم و گناه حداقل ۸۰ درصد عامل ناکامی شما است.

این را فقط ما نمی‌گوییم. انسان‌های بزرگ مانند وارن بافت نیز تاکید ویژه روی مدیریت احساسات دارند. او تاکید دارد که بدون احساسات عمل کنید.

ری دلیو نمونه (Ray Dalio) دیگر از سرمایه‌گذاران بزرگ که در مورد احساسات و عمل سخن گفته است. او تاکید شدید به شناخت و کنترل مغز می‌کند که منبع احساسات است.

یادداشت: منظور ما در این پُست از احساسات در معاملات آنلاین، اشاره به آن احساسات دارند که منجر به باخت شما در بازار مالی می‌گردد. مثلا ترس در بسیار موارد لازم است. منظور ما از آن ترسی است که سبب زیان معامله می‌گردد نه ترسی که شما را از قربانی شدن نجات دهند.

احساس منفی چیست؟

احساس منفی یک برداشت ناخوشانید و استرس‌زا است که می‌تواند به سلامتی و عملکرد شما تاثیر منفی گذاشته و شما را به نتیجه نامطلوب هدایت کند.

احساسات منفی انوع و اقسام دارند. شما می‌تواند در هر پدیده انواع احساسات منفی داشته باشید. اما در این پُست اشاره به آن احساسات منفی داریم که در عملکرد شما در بازار مالی مانند فارکس، بورس و ارز دیجتیال تاثیر منفی دارند.

ممکن شما بپرسید که آیا همیشه احساسات منفی در معاملات آنلاین بد است؟

جواب کوتاه نه است. چرا؟ چون احساس منفی شما می‌تواند واقعی باشند. برای نمونه، بعد از مدتی تحقیق دریافته‌اید که دالر آمریکایی شانس رشد کافی ندارد. بنابراین، ممکن است از خرید دالر/دلار ترس داشته باشید. شما اگر واکنش تان دوری از خرید آن باشند، احتمالا کار درستی کرده اید.

تجربه احساسات منفی در زمان معاملات با حساب مجازی و زمانی که موجودی شما کم است الزامی است. اگر با موجودی کم تجربه نکنید مجبور هستید که با موجودی زیاد تجربه کنید. پس بهتر است که تلاش حداکثر خود را برای شناخت احساسات در زمان که با حساب مجازی/دیمو معامله می‌کنید، به خرج دهید.

انسان‌ها کپی همدیگر نیست. به همین دلیل هر انسان می‌تواند در سطح متفاوت احساسات منفی در معاملات آنلاین تجربه کند. و یا اینکه بعضی از آنها را اصلا تجربه نکند.

خُب. برویم در مورد انواع این احساسات بخوانیم.

انواع احساسات در معاملات آنلاین

احساسات بر ما حکمرانی می‌کند—گاهی ما را بالا می‌برند و گاهی پایین می‌کشند.

در بازار مالی قدرتمند‌ترین طمع، ترس، جبران ضرر، حسادت، خشم و گناه است که ما در مورد آن می‌پردازیم. این‌ها تاثیر فوق‌العاده روی تصمیم ما دارند. اگر به پاسخ به این احساسات نامناسب باشند، می‌تواند ما پایین بکشند، اگر درست باشند می‌تواند ما را بالا ببرند

در ادامه این بخش نوشته، به انواع احساسات منفی در معاملات آنلاین می‌پردازیم که باید توجه ویژه داشته باشید.

1. طمع: میل بیشتر

طمع میل به داشتن بیشتر و سیر ناشدنی است—پول بیشتر، دارایی بیشتر، قدرت بیشتر، و جایگاه بیشتر.

طمع تا یک سطح الزامی است. اما اگر فراتر از جاه‌طلبی سالم بروند، انسان را در شناخت خودش و محیط‌اش کور می‌سازد.

طمع منبع آن مقایسه با دیگران است. زمانی که دیگران چیزی دارند، شما نیز می‌خواهید آن را داشته باشید—حتا بیشتر از آن. این احساس یک چرخه‌ای ایجاد می‌کند که هیچ مقداری کافی نیست.

طمع می‌تواند حساب معامله شما را خالی کند. حس داشتن بیشتر از دیگران سبب می‌شود که شما فعالیت‌های زیر را انجام داده و احتمالا حساب خود را صفر سازید:

• معامله بیش از حد: رفتن به دنبال سود بیش از حد سبب می‌گردد که شما ریسک‌های غیر ضروری را قبول کنید.
• نادیده گرفتن مدیریت ریسک: نگهداشتن معامله پُرسود برای مدت طولانی به آرزوی سود ممکن است به ضرر شما ختم شود. برای نمونه، بازار همیشه خرسی یا گاوی نیست. روند می‌تواند تغییر کرده و معامله با سود شما را به ضرر ختم کند.
• ترس از دست دادن یا فومو: وارد معامله شدن بدون تحقیق کافی به خاطر اینکه دیگران آنگونه معامله انجام داده اند می‌تواند سبب زیان شما گردد. ممکن است که شما دیر وارد معامله شوید و یا اینکه طرف مقابل اشتباه کرده باشند. به هر دلیل، شما نباید ترسی برای از دست دادن داشته باشید.

2. ترس: نیروی فلج کننده

ترس انتظارات خطر، واقعی و یا غیر واقعی است. این می‌تواند ما را محتاط و یا اینکه ما را در دام بی‌حرکتی نگهدارند.

بعضی از ترس‌ها مفید است—مانع تصمیمات بدون ملاحظه می‌گردد.

اما؛ ترس غیر منطقی محدودیت‌های غیر‌ضروری ایجاد می‌کند. ما در این پُست تاکید ما همین است که ترس غیر منطقی نداشته باشید.

ترس غیر منطقی سبب می‌شود که از ریسک جلوگیری کنیم، فرصت‌ها را از دست دهیم، و در حاشیه امن (Comfort Zone) باقی بمانیم بجای اینکه دنبال رشد باشیم.

بد بختانه ترس خیلی سریع هم پخش می‌شود. یک خبر بد در مورد اقتصاد یا تصمیم توسط مقامات دولتی خیلی سریع‌تر از خبر خوب پخش می‌شود. زمانی‌ که یک سرمایه‌گذار با ترس عمل می‌کند، تصمیات ضعیف می‌گیرند. وظیفه یک سرمایه‌گذار در چنین شرایط این است که ترس کُل بازار را تحلیل کند که آیا واقعی است یا فقط گذاراست.

بدترین ترس، ترس ناشناخته است. برای نمونه، ترس از اینکه معلوم نیست که در قدم بعدی در جنگ تجاری چیست می تواند سبب تصمیمات عجولانه و ریسک حساب ناشده گردد.

اگر شما کارهای زیر را انجام می‌دهید، به احتمال قوی ترس در جریان معامله وارد شده است:

• خروج پیش از وقت: بستن پوزیش یا معامله باز پیش از وقت به دلیل ترس و یا از ترس از دست دادن سود فوق العاده
• بازداری از معاملات خوب: دو دلی در انجام یک معامله با الگوی مناسب به خاطر تجربه زیان گذشته و یا بلاتکلیفی بازار
• عجز یا ناتوانی: بیش از حد ترسیدن از معامله که سبب از دست دادن فرصت‌ها می‌گردد.

3. جبران ضرر: چرخه آسیب رسانی

معامله به هدف جبران ضرر زمانی اتفاق می‌افتد که، یک معامله‌گر/تریدر برای برگرداندن دارای از دست رفته خود اقدام به معامله بیشتر کند. این اقدام معامله طبق پلان‌ها نیست بلکه ناشی از ناامیدی، خشم و غضب و افسردگی که اکثر به ضررهای بیشتر ختم می‌گردد.

ضرر در بازار مالی حتمی است. اما اقدام فوری برای جبران آن اشتباه مطلق است.

همه می‌بازند. استثنایی وجود ندارد. مهم این است که شما حجم سود شما بیشتر از ضرر شما باشند. این کار را فقط هوشمندانه می‌توانید انجام دهید. نه با دادان کنترل به احساسات.

بیل اکمن را به یاد دارید—کسی که بیش از دو میلیارد دالر/دلار در دوران کرونا با شورت کردن بازار سود کرد؟ حتا او هم بارها چندصد ملیون دلار ضرر کرده است. نمونه آن خرید نیتفلیکس به قیمت بالا و فروش آن با ضرر بالغ بر 400 میلیون دالر بود.

در نتیجه؛

اگر شما برای جبران ضرر معامله کنید، فقط یک چیز به احتمال بیشتر از همه ممکن است: ضرر بیشتر.

در صورت که ادامه دهید، این چرخه ادامه پیدا کرده تا زمانی که تمام دارایی خود را از دست بدهید.

عمکردهای زیر نشان می‌دهد که آیا شما برای جبران خسارات گذشته معامله می‌کنید یا خیر:

• معاملات احساساتی: تلاش برای برگشت به بازار پس از زیان بزرگ و معاملات ریسکی
• دو برابر کردن معاملات: اضافه کردن به معاملات با زیان به جای کاهش زیان—که منجر به سقوط موجودی شما می‌گردد
• نادیده گرفتن استراتژی: ترک شرایط و قوانین معامله که قبلا به خود قول داده اید، به منظور پوشش سریع زیان ها

4. خشم و غضب: آتشی که می‌سوزد

خشم، پاسخ طبیعی به نتیجه‌ای است که فرد احساس می‌کند عادلانه نیست و یا اینکه واکنش ناامیدی است.

خشم به مقدار کم آن می‌تواند انگیزه بخش باشند. اما اگر کنترل نگردد، می‌تواند قضاوت و رفتار شما را به جهت نا مناسب هدایت کند.

قهر منطق و استدلال را نادیده می‌گیرد. در زمان که فرد داغ است کارهای انجام می‌دهد که بعدا سبب پشیمانی می‌شود. این‌ها سبب تصمیم عجولانه و اقدام خشمانه می‌گردد. در چنین شرایط احساسات فرد را کامل کنترل می‌کند.

خشم مزمن می‌تواند به سلامتی شما آسیب برساند. خشم دوامدار سبب افزایش فشار خون، ضعف ایمنی بدن و افزایش عصبیت می‌گردد.

مدریت خشم به این معنا نیست که آن را سرکوب کنید. بلکه به این معنا است که آن را به نفع خود مدیریت کنید. مثلا قدم بزنید، از کارهای سبب خشم گردید درس بگیرید و میدیتشن یا تفکر کنید.

نشانه‌های زیر نشان می‌دهد که فردی با خشم معامله می کند:

• معاملات بی‌پروا: گرفتن تصمیمات عجولانه از روی ناامیدی
• نادیده گرفتن سیگنال: منظور مان از سیگنال دیگر معامله‌گران نیست. بلکه سیگنال روی نمودار و رویدادهای اقتصادی است
• خود تخریبی: انکار از دنبال کردن یک استراتژی ثابت شده به خاطر انفجار احساسات

5. احساس گناه: حمل وزنه گذشته

گناه از باوری متولد می‌شود که فکر می‌کنید کار اشتباه انجام داده اید. گناه رفتارهای اخلاقی شما را هدایت می‌کند. اما احساس گناه زیاد سبب خودآزاری می‌گردد.

احساس گناه سالم سبب اصلاح شما می‌گردد. برای نمونه، اصلاح رفتار و افکار سبب می‌شود که شما گناه را به فرصت تبدیل کنید.

بعضی افراد تقصیر گناه خود را به گردن دیگران می‌اندازد. این می‌تواند کوتاه مدت تسکین بخش باشند. اما برای بلند مدت فقط فریب است و تمام.

شما باید خود را ببخشید که احساس گناه شما سبب نابودی شما نگردد. فشار روی گناه فقط سبب نگهداشتن شما در گذشته می‌شود. سودی برای آینده ندارد.

واکنش‌های زیر نشان می‌دهد که آیا شما احساس گناه بر شما در جریان معامله غلبه کرده است یا نه:

• محدودیت بیش از حد: اگر شما خود را بیش از حد محدود کرده اید، سبب خواهد شد که معاملات کم‌تر انجام دهید که در نتیجه سبب از دست دادن فرصت‌های خوب می‌گردد.
• تردید در معامله: حدس دوم پس از هر تصمیم سبب تصمیم ضعیف می‌گردد
• شک خودی: از دست دادن اعتماد به نفس پس از چند باخت سبب بی‌نظمی در رفتار شما می‌گردد

6. حسادت: زهر مقایسه

حسادت یک رنجش است—رنجش که آنچه شما آرزو داشتید، فرد دیگری دارد.

حسادت خلاف تحسین است. تحسین الهام بخش است و حسادت کینه ببار می‌آورد.

حسادت با مقایسه بیشتر می‌شود. امروز بعضی برای حسادت دیگران نیز در سایت‌های اجتماعی فعالیت می‌کند. مثلا با عکس گرفتن در جلوی یک موتر/ماشین قیمتی تلاش می‌کند که دوست یا فرد خاص را حسود بسازند. در چنین شرایط، فرد کم تجربه بطور واقعی احساس حسودی می‌کند.

خُب.

حسادت چه ربطی به معامله در بازار مالی دارد؟

حسادت روی تصمیم شما تاثیر می‌گذارد. برای اینکه زودتر به چیزی دست پیدا کنید، ممکن است که ریسک بیشتر کنید. مثلا بگویید که یک خوب ریسک می‌کنم، شاید شد. اما، باید همیشه بدانید که حسادت را از خود دور کنید تا تصمیم عاقلانه بگیرید.

عملکردهای زیر شما نشان‌دهنده حسادت است:

• کاپی کردن کور کورانه دیگران: انجام معامله به خاطر اینکه کسی دیگری انجام داده است، بدون این دلایل آن را بدانید.
• استفاده بیش از حد لوریج: افزایش حجم معاملا بدون دلایل به این منظور که شبیه دیگران شوید، سبب قبولی ریسک زیاد می‌‌گردد
• ناامیدی و بی‌حوصلگی: مجبور کردن خود برای انجام معامله‌ای که الگوی مناسب ندارد سبب زیان می‌گردد.

چگونه به احساسات در معاملات آنلاین پاسخ دهیم؟

مدیریت احساسات در واقع واکنش شما به آن‌ها است.

شما نمی توانید مانع احساسات شوید. کم یا زیاد همیشه وجود خواهد داشت.

اما؛ باید بدانید که چگونه به آن پاسخ دهید.

فعالیت‌های زیر می‌تواند به شما کمک کند که احساسات منفی در معاملات آنلاین را شکست دهید.

• به پلان تجاری خود بچشبید: شرایط باز کردن و بستن معامله را تعیین و به آن عمل کنید. در ضمن، ریسک‌ها را همیشه حساب کنید.
• استفاده از سفارش توقف ضرر: با قبولی ضرر مشخص خود را از تصمیمات احساساتی محافظت می‌کنید
• ساخت و مرور ژورنال: ژورنال ساخته و آن را مرور کنید. فکر کنید و احساسات خود ر بسنجید و از آن درس بگیرید
• فاصله از بازار: پس از باخت و یا بُرد بزرگ از بازار فاصله بگیرید
• تفکر و رعایت نظم: به مغز خود آموزش دهید که تحت فشار آرام بوده و تصمیم عجولانه نگیرند