کوریلیشن یا همبستگی ارز: چرا بعضی جفت‌ها باهم حرکت می‌کند؟ (و بعضی نه)

در فارکس، یک جفت ارز مانند یک جزیره تنها نیست. سرنوشت معامله یوروی شما با پوند انگلیس، فرانک سویس، و ارزهای کالایی گره خورده است. فهمیدن این ارتباطات — که به عنوان همبستگی ارز شناخته می‌شود — تنها یک تکنیک پیش‌رفته نیست؛ بلکه یک پایه اساسی برای مدیریت ریسک است.

همبستگی ارز در فارکس چیست؟

همبستگی ارز (Currency Correlation) در فارکس نشان می‌دهد که دو ارز چگونه در مقایسه باهم به مروز زمان حرکت می‌کند. مثلا «همبستگی ارز» روند دالر آمریکا با دالر استرالیا را در مقایسه باهم به مرور زمان نشان می‌دهد.

همبستگی ارز مانند دیگر همبستگی‌ها کار می‌کند. شما می‌توانید رابطه یک جفت ارز یا شاخص یک ارز و یا حتا با کالاها مقایسه کنید. در این پُست چون تمرکز ارز است، ما بیش‌تر از یک ارز یا شاخص یک ارز کار می‌گیریم.

همبستگی را ریاضی‌دانان بین منف یک (1-) و مثبت یک (1+) نشان می‌دهد.

همبستگی مثبت

همبستگی مثبت نشان می‌دهد که دو ارز باهم حرکت می‌کند و میزان همبستگی آن بین 0 تا 1+ است.

به زبان ساده:

• 1+ نشان می‌دهد که دو ارز همیشه باهم حرکت می‌کند. یعنی باهم سقوط یا صعود می کند
• 0.5+ نشان می‌دهد که دو ارز به‌طور متوسط باهم حرکت می‌کند
• 0.1+ نشان می‌دهد که به ندرت دو ارز باهم حرکت می‌کند.

تصویر زیر همبستگی کامل را نشان می‌دهد که در آن دو جفت ارز فرضی باهم کاهش یا افزایش پیدا می‌کند.

برای مثال؛ دالر کانادا با دالر استرالیا همبستگی مثبت دارند. همبستگی آن دقیق 1+ نیست. اما؛ خیلی بیش‌تر از 0.5+ است.

همبستگی صفر

دو جفت ارز یا شاخص ارز دارای همبستگی صفر است اگر هر کدام مستقلانه جهت خود را انتخاب کند.

مثلا جفت ارز دالر آمریکایی در مقابل لیر ترکیه (TRY) و دالر آمریکایی در مقابل دالر کانادایی (USD) باهم همسبتگی صفر دارند.

همبستگی منفی

دو ارز یا دارایی زمانی باهم همبستگی منفی دارند که برعکس هم حرکت کند. و میزان همبستگی منفی آن بین 1- تا 0 نشان می‌دهد. که در آن:

• 1- به‌طورکامل همبستگی منفی دارد. یعنی صد درصد در متضاد هم‌دیگر حرکت می‌کند. مثلا اگر اولی یک پیپ (Pip) رشد کند، دیگری یک پیپ ارزش آن کاهش پیدا می‌کند.
• 0.5- به‌طور متوسط رابطه منفی دارد. یعنی به‌طور متوسط برخلاف یکدیگر حرکت می‌کند
• 0.1- به‌ندرت برخلاف همدیگر عمل می‌کند

تصویر زیر همبستگی منفی کامل را در حالت ایده آل نشان می‌دهد.

برای نمونه؛ دالر آمریکا و دالر استرالیا همبستگی منفی دارد.

همبستگی «جفت ارز» چیست؟

در زیرعنوان قبلی این پُست ما از «همبستگی ارز» سخن گفتیم نه «همبستگی جفت ارز». به همین‌خاطر در اسکریت‌شات‌ها در صورت امکان از شاخص یک ارز استفاده کردیم.

جفت ارز (Currency Pair) قیمت ارز پایه (Base Currency) در مقایسه به ارز مظنه (Quote Currency) را نشان می‌دهد. از طرف چپ به راست: ارز اولی ارز پایه و ارز دومی ارز مظنه است. اما؛ شاخص یک ارز ارزش یک ارز مانند را در مقابل یک سبد ارز ارز را نشان می‌هد.

به همین‌خاطر؛ در مطالعه همبستگی ارز بهتر است که از شاخص کار گرفته شوند تا قدرت واقعی یک ارز بفهمیم.

اما با آن هم؛

شما می‌توانید همبستگی دو جفت ارز با در نظر گرفتن ظرافت آن مطالعه یا تحلیل کنید. و در این مطالعه؛ جایگاه یک ارز (اگر پایه است یا مظنه) را فراموش نکنید. برای نمونه؛ USDJPY و EURUSD هردو در خود دالر آمریکایی را دارند؛ اما در یکی ارز پایه و در دیگری ارز مظنه است.

در اینجا برای شما خلاصه همبستگی جفت‌های ارز را برای شما آورده ایم:

• جفت‌های دالر: EURUSD، GBPUSD، AUDUSD، و NZDUSD مشهور به پسرعموها است. در این جفت‌ها دالر آمریکایی ارز مظنه بوده و معمولا باهم حرکت می‌کند.
• پناه‌گاه امن: USDJPY، و USDCHF در روزهای پُر ریسک و بحرانی مانند پناه‌گاه امن عمل می کند. تریدرها در این روزها بیش‌تر میل به خرید این جفت‌ها دارند.
• بلاک یا بلوک کالا: استرالیا، نیوزیلند و کانادا صادر کننده عمده کالاها و مواد خام اند. به‌همین خاطر؛ AUDUSD، NZDUSD و USDCAD از قیمت‌های کالاها بیش تر متاثر می‌گردد. در این میان؛ ارزش دالر کانادایی (CAD) به‌خاطر تجازت زیاد با آمریکا و صادرات نفت به آمریکا — متاثر از اقتصاد آمریکا برعلاه قیمت کالاها می باشند.

صنعت و کالاها تعیین کننده هبستگی ارزهای است

ساختار اقتصادی کشورها تعیین کننده همبستگی ارز آن با دیگر ارزها است. کشورهای که ساختار اقتصادی مشابه دارند دارای همبستگی مثبت ارز با یکدیگر؛ و کشورهای که ساختار اقتصادی آن متضاد یکدیگر است، همبستگی ارز منفی در مقایسه با یکدیگر دارند.

به خاطر اهمیت و تاثیر اقتصادی «کالاها (Commodities) مانند نفت و مواد معدنی» و «مصرف» به عنوان بزرگ‌ترین فاکتور در بعضی از کشورها؛ اقتصاددانان ارزها را به دو گروه تقسیم کرده است: مصرفی (Consumption-based currency) و کالایی (Commodity-based currency) یا مواد خام مانند نفت و آهن.

ارزهای وابسته به مصرف یا مصرفی

این ارز کشورها یا اقتصادهایی است که مصرف داخلی بخش عمده اقتصاد یا تولید ناخالص داخلی آن را تشکیل می‌دهد.

برای نمونه؛ ین جاپان/ژاپن، یورو و دالر آمریکایی از این نوع ارزها است.

چرا؟

به‌خاطر که مصرف شهروندان موتور اصلی رشد اقتصادی است. اگر شهروندان از مصارف خود بکاهد، تاثر مستقیم روی سرمایه‌گذاری، استخدام و در نهایت منجر به کاهش رشد اقتصادی می‌گردد.

این ارزها به داده‌های اقتصادی تاثیرگذار روی رفتار مصرف‌کنندگان مانند نرخ بهره و شاخص قیمت مصرف کننده بیش‌تر واکنش مثبت و به کالاها واکنش منفی نشان می‌دهد.

برای نمونه؛ دالر آمریکایی با قیمت کالاها همبستگی منفی دارند که شما شما در تصویر زیر می‌بینید.

ارزهای وابسته به کالاها یا کامادیتی

کشورهای که قلم‌های صادراتی آن را مواد خام و کالاها تشکیل می‌دهد دارای ارز وابسته به کالاها است.

برای نمونه؛ دالر‌های استرالیا (AUD)، کانادا (CAD)، و نیوز زیلند (NZD) ارزهای وابسته به کالاها است.

چرا؟

در این کشورها کالاهای مانند آهن، نفت، و مواد غذایی صادرات آنها را تشکیل داده و عامل اصلی ورود ارز خارجی است.

.به‌همین خاطر؛ این ارزها به قیمت کالاها واکنش نشان می‌دهد.

در تصویر زیر شما رابطه (همبستگی) دالر استرالیا با شاخص کالارا مشاهده می‌کنید.

چرا باید همبستگی ارزها را جدی بگیرید؟

همبستگی ارزها را باید جدی بگیرید تا در کار معاملات خود بیش‌تر موفق و از اشتباهات رایج جلوگیری کنید. برای نمونه؛ موارد زیر می‌تواند دلایل باشند که باید همبستگی ارزها را جدی گرفته و در تحلیل حود جاسازی کنید.

• جلوگیری از ریسک مضاعف: با در نظر گرفتن همبستگی ارزها از معامله جفت‌های که حرکت‌های مشابه دارند جلوگیری می‌کنید. برای نمونه؛ جفت EURUSD و GBPUSD به دو دلیل پیش‌نهاد می‌گردد که همزمان معامله نگردد. اول؛ اینکه ارز مظنه در هر دو جفت دالر آمریکایی است. و همبستگی این دو جفت مثبت است. دوم؛ یورو و پوند انگلیس هردو از ارز مصرفی است که به همبستگی مثبت این دو جفت می‌افزاید.
• توزیع ریسک بهتر: با در نظر گرفتن همبستگی ارز شما به احتمال قوی دو جفت را که مانند هم حرکت می‌کند همزمان معامله نمی‌کنید. این سبب می‌گردد که مارجین آزاد برای فرصت بعدی معامله باقی بماند.
• تایید سیگنال معامله: با مقایسه یک جفت ارز مانند EURUSD با جفت ارز دیگر که همبستگی مثبت دارند؛ شما سیگنال تحلیل خود را تایید یا رد می‌کنید. برای نمونه؛ شما اگر یک الگوی گاوی (روند مثبت) در EURUSD پیدا کردید و سپس متوجه می‌شود که GBPUSD نیز در حال صعود است. این مشاهده به معنای تایید سیگنال یا تحلیل شما است و شانس موفقیت شما را بیش‌تر می‌کند.

همبستگی ایستا نیست — پویا است

رابطه ارزها باهم دایمی نیست بلکه در حال تغییر و پویا است.

یعنی؛ همبستگی ارزها رابطه را نشان می‌دهد — نه علت و معلول را.

همبستگی وابسته به اقتصاد جهان، ساختار اقتصادی و وضعیت سیاسی است. و وضعیت اقتصادی و سیاسی نیز همیشه در حال تغییر است.

این را در نظر بگیرید: امپراطوری‌ها سقوط کرد و امپراتوری‌های جدید آمد. پس؛ همبستگی دو ارز نیز برای مدتی صدق می‌کند و دیر یا زود همبستگی آنها ممکن است که بر عکس شوند.

در ضمن؛ تایم‌فریم که شما انتخاب می‌کنید نیز مهم است. در تایم‌فریم یک ساعته ممکن است که همبستگی را نبینید ولی در روزانه ممکن به آسانی قابل مشاهده باشند.

خلاصه گپ

در بازار فارکس؛ همسبتگی ارز اشاره به تغییرات قیمت یک ارز در مقایسه با ارز دیگر بوده و سه نوع است: مثبت، منفی، و بی‌تاثیر.

دلیل وجود همبستگی ارز وجود ساختار اقتصاد کشورها است. دو کشور که ساختار اقتصادی مشابه دارند — ارزهای آن نیز مشابه و باهم حرکت می‌کند. و دو کشور که ساختار اقتصاد متضاد دارند — ارزهای آن نیز در جهت متضاد حرکت می‌کند. و دو کشور کشور که ساختار اقتصادی آن باهم قابل مقایسه نیست، ارزهای آن نیز همبستگی یا کوریلیشن ندارند.