دیفای (Decentralized Finance – DeFi) سیستم مالی غیر متمرکزی است که روی بلاکچین کار می‌کند.
با دیفای شما می‌توانید تقریبا تمام کارهای که با سیستم متمرکز مالی مانند بانک و سیستم‌های پرداخت مانند کارت انجام می‌دهید، انجام دهید. برای نمونه، شما می‌توانید قرض در مقابل سود بگیرید یا بددهید، مشتقات معامله کنید، دارایی خرید و فروش کنید و غیره.
امتیاز دیفای چیست؟
امتیاز دیفای در غیر متمرکز بودن آن است. شما مستقیم با فرد دیگر معامله می‌کنید. کسی یا شرکتی واسطه نیست و کسی هم مانع معامله شما شده نمی‌تواند. برای همه باز است.
اما؛
در سیستم مالی سنتی مانند بانک، تصمیمات مرکزی است، پروسه آهسته است، برای همه باز نیست و اطلاعات شخصی شما هم در امان نیست. برای مثال اگر شما با کارت در یک فروشگاه پرداخت می‌کنید، تراکنش توسط بانک و شرکت که کارت را مدیریت می‌کند پروسس می‌شوند. این شرکت‌ها می‌تواند اشتراک شما را لغو و اطلاعات شما را نگهدارد یا به شرکت‌های دیگر مالی مانند بیمه بفروشد. در ضمن، بانک‌ها هزینه گزاف پروسس پرداخت مستقیم بر فروشگاه و فروشگاه غیر مستقیم بر شما وضع می‌کند.
دیفای چگونه کار می‌کند؟
دیفای با اپلیکیشن غیر متمرکز کار (Decentralized Apps – DApps) کار می‌کند. این اپلیکیشن‌ها در مرورگر، موبایل یا والت‌ها دیده می‌شود. عکس بانک، برای استفاده از خدمات این برنامه‌ها شما نیاز به پُر کردن فُرم یا اجازه کسی ندارید. می‌توانید فوری اقدام کنید.
در حال حاضر، دیفای بیشتر روی بلاکچین ایتریم کار می‌کند. اما، بلاکچین‌های دیگر مانند تُن و سولانا نیز در حال معروف شدن است.
بعضی از کارهای که دیفای می‌کنند عبارت اند از:
- قرض دهی: شما می‌توانید ارزهای دیجیتال خود را قرض داده و سود روزانه دریافت کنید
- قرض گیری: شما می‌توانید قرض گرفته و برای مدت که قرض گرفتید حتا یک روز سود پرداخت کنید، نه سالانه
- معامله/ترید: شما می توانید مستقیم با فرد دیگری بدون واسطه معامله کنید
- معامله مشتقات: می‌توانید قرارداد‌های اشتقاقی خرید یا فروش کنید
نمونه های پروژه دیفای
یونی سوپ (UniSwap) یک صرافی غیرمتمرکز است که با وصل کردن والت خود شما می‌توانید ارزهای دیجیتال معامله کرده، به استخر نقدینگی سهم بگیرید و قرضه دریافت کنید.
نمونه دیگر پروژه، ضرب زدن استیبل کوین است. گرچند استیبل کوین مانند تیتر یک ارز متمرکز است از نگاه تصمیم گیری است، اما از بلاکچین که سیستم مالی غیر متمرکز است بهره می‌برند.
