نظر شما چیست که فقط با نگه‌داشتن یک ارز دیجیتال، سکه‌های بیش‌تری از آن را بدست آورید؟ به استیکینگ ارز دیجتیال خوش آمدید! شما در این روش، نیاز به معامله، استخراج با سخت‌افزارها ندارید. فقط استیک کنید و پاداش بدست آورید.
در این راهنما؛ شما استیکنگ ارز دیجیتال را در کمتر از 10 دقیقه یاد می‌گیرید—حتا اگر مبتدی باشید.
استیکینگ ارز دیجیتال چیست؟
استیکینگ یک روش دریافت پاداش با سپردن ارز دیجتیال روی بلاکچین مربوط است. شما با استیکینگ اجازه پیدا می‌کنید که اعتبارسنج (Validator) راه‌اندازی کرده و در روان‌کاری و امنیت شبکه سهم بگیرید. در مقابل این خدمات شما از همان ارز به عنوان پاداش دریافت می‌کنید.
پاداش‌ها از خود شبکه به شما پرداخت می‌گردد — شما به کسی قرض نمی‌دهید.
استیکنگ یک روش ساده، امن، و معروف دریافت کریپتو در جریان حفظ آن می‌باشد.
استیکینگ چگونه کار می‌کند؟
برای اینکه استیکینگ را توضیح دهیم، اول به روش تایید و نگهداری تراکنش‌ها در یک شبکه بانکی و ارز دیجتیال دیجیتال دقت کنید:
- سیستم بانکی: تراکنش‌ها توسط بانک تایید و داده‌های آن نگهداری می‌گردد. و امنیت آن نیز به عهده بانک است.
- در یک شبکه ارز دیجیتال: تراکنش‌ها توسط یک سیستم بانکی غیرمتمرکز که در سرتاسر دنیا پخش است تایید، نگهداری و امنیت آن حفظ می‌گردد.
خُب؛ استیکینگ چگونه کار می‌کند؟
شما برای اینکه از طریق استیکنگ ارز دیجتیال پاداش دریافت کنید، مستقیم یا غیر مستقیم در فعالیت شبکه ارز دیجتیال سهم می‌گیرید.
سهم‌گیری به‌صورت مستقیم اینگونه است: برای اینکه از سو استفاده کنندگان جلوگیری گردد، شما فقط با سپردن ارز دیجتیال خود به شبکه مانند ضمانت؛ به فعالیت‌های اعتبارسنجی (تایید تراکنش‌ها) سهم می‌گیرید. سپس، یک کمپیوتر که شرایط شبکه را تکمیل کند، میتوانید اعتبارسنج فعال کرده و در ساخت بلاک‌های جدید سهم گرفته و پاداش دریافت کنید. پاداش شما از ارزهای جدید که وارد شبکه می‌شود و هزینه تراکنش تامین می‌گردد.
سهم‌گیری به‌صورت غیرمستقیم اینگونه است: استخر‌ها وجود دارد که در راه‌اندازی اعتبارسنج‌ها استفاده شده و توسط یک نهاد یا داو راه اندازی می‌گردد. برای نمونه بایننس اینگونه استخر دارد. شما ارز خود را در اختیار استخر قرار می‌دهید که استیک کند و در درآمد آن استخر شما را شریک می‌کند. اینگونه شما نیاز به دانش فنی نداشته و کار را به مدیران استخر واگذار می‌کنید. البته اعتبار مهم است. باید اول اعتبار استخر را بررسی کنید و بعد از آن دارایی خود را به آن‌ها واگذار کنید.
مزایای استکینگ ارز دیجیتال
استیکینگ هم برای شما و هم برای شبکه دارای مزایا است.
مزایای استیکینگ ارز دیجیتال برای سرمایه‌گذار:
- درآمد غیرفعال: در صورت که شما از طریق نهاد یا فرد دیگری استیک کنید؛ مانند سود که شما از سپرده بانکی خود دریافت می‌کنید، با استیک کردن نیز سود با توکن یا کوین شبکه مربوط دریافت می‌کنید. اما؛ اگر خود شما اعتبارسنج راه اندازی کنید، باید برای شبکه خدمات امنیتی، تایید تراکنش‌ها، و حفظ داده‌ها ارائه کنید.
- پتانسیل افزایش قیمت: طبق تجربه‌های گذشته، کوین‌های بلاکچین خوب تقریبا همیشه رشد داشته است. برای نمونه، سولانا و تُن رشد چشم‌گیری نسبت به روز که لیست شده است داشته است.
مزایای استیکینگ ارز دیجتیال برای شبکه بلاکچین:
- افزایش امنیت شبکه: با انگیزه شراکت استیکینگ ارز دیجیتال صورت می‌گیرد. به هر میزان که ارز یک شبکه استیک شود و اعتبارسنج‌ها با شبکه وصل شود، به همان میزان امنیت شبکه افزایش می‌کند. همچنان، تمرکزدایی که ویژگی خاص ارزهای دیجیتال است نیز افزایش پیدا می‌کند.
- کاهش مصرف انرژی: منظورمان از کاهش مصرف انرژی نسبت به مکانیزم اجماع اثبات کار است که بلاکچین بیتکوین با آن کار می‌کند. شبکه بلاکچین که به اساس اثبات سهام کار می‌کند، معیار اصلی مقدار استیک یک اعتبارسنج است نه رقابت راه‌اندازی کمپیوترهای قوی‌تر. با این روش، اعتبارسنج‌ها نیاز ندارد که مانند بیتکوین انرژی بیش‌تر برای تایید تراکنش‌ها کمپیوترهای قوی و پُر مصرف خریداری کند.
معایب استیکینگ ارز دیجیتال
همان‌گونه که استیکینگ ارز دیجتیال مزایا دارد، معایب نیز دارد.
البته؛ معایب آن — ریسک‌های است که با قفل کردن دارای شما تولید می‌گردد.
- قفل نقدینگی: چون دارایی دیجیتال شما برای مدت تعیین شده استیک می‌گردد، شما نمی‌توانید آن را قبل از موعد برداشت کنید. یعنی؛ نقدینگی برای مصارف شخصی خود را ممکن است از دست دهید. اگر ارزش ارز شما سقوط کند یا اینکه نیاز به پول داشته باشید، برای شما زنگ خطر است.
- نوسانات بازار: قیمت‌ها همیشه دارای نوسان است. یعنی، قیمت‌ها مداوم کاهش و افزایش را تجربه می‌کند. بعضی اوقات، کاهش می‌تواند زیاد باشند. ممکن است که بیش از 50 درصد گردد. برای نمونه، امروز 23 جولای 2025 قیمت هر تُن کمتر از 3 دلار است در حال قیمت اوج آن بیش‌تر از 8 دلار بود. اگر یک سرمایه‌گذار در قیمت اوج استیک کند، می‌تواند ارزش زیادی از دارایی خود را از دست دهند.
- تغییرات پروتکل و شبکه: تغییرات در پروتکل‌های بلاکچین، تصمیمات حاکمیتی یا مقررات می‌تواند بر پاداش‌های استیک، دوره‌های قفل و امکانات شبکه تأثیر بگذارد. شما میتوانید با دنبال کردن اخبار مرتبط شبکه، این خطرات را کاهش دهید. اما؛ برخی تغییرات ممکن است به‌طور غیرقابل پیش‌بینی رخ دهند.
چگونه ارز دیجیتال استیک کنیم: قدم به قدم
استیکینگ یک ارز دیجیتال با ارز دیجیتال دیگر — فرآیند آن فرق می‌کند.
اگر خود شما اسیتک کنید؛ دانش فنی، اینترنت قوی، برق 24 ساعت، و کمپیوتر قوی لازم دارد. اگر شما یکی از این‌ها را ندارید، بهتر است که از طریق یک پروتکل یا صرافی متمرکز استیک کنید.
پس اگر امکانات لازم را دارید، مراحل آن قرار زیر است:
- یک ارز که با مکانیزم اجماع اثبات سهام (استیک) کار می‌کند انتخاب کنید: مشهورترین ارزهای که با اجماع اثبات استیک یا سهام کار می‌کند، اتریوم، سولانا، و تُن است. تمام ارزها استیک را لازم برای راه‌اندازی اعتبارسنج نمی‌داند. برای مثال بیتکوین با اجماع اثبات کار — کار می‌کند. پس، در این مورد دقت کنید.
- روش استیک خود را انتخاب کنید: اگر امکانات لازم را دارید میتوانید مستقل اعتبارسنج فعال کنید و یا اینکه عضویت یک استخر را بگیرید. اگر عضو یک استخر — مثلا استخر استیکینگ اعتبارسنج غیر متمرکز — می‌شوید، تحقیقات لازم و شرایط آن را به دقت مطالعه فرمایید.
- ارزهای خود استیک یا قفل کنید: بستگی به انتخاب شما دارد. شما میتوانید مستقل باشید یا دارایی خود را تحویل قرارداد هوشمند کنید.
- بر پاداش و شرایط خروج از استیک نظارت داشته باشید: پاداش‌های استیک شما به مروز زمان جمع می‌گردد. ولی خروج از استیک ممکن است تغییر کند.
روش‌های استیک
استیکینگ ارز دیجیتال به روش‌های متفاوت انجام می‌شود. این بستگی به انتخاب، امکانات و دانش تخنیکی/تکنیکی شما دارد.
روش‌های زیر معمول‌ترین آن‌ها است:
- صرافی متمرکز: صرافی متمرکز مانند بایننس یا کوین‌بیس اعتبار‌سنج‌های راه‌اندازی کرده است و خدمات استیکینگ را فراهم کرده است که برای شما اگر دانش و امکانات آن را ندارید مناسب می‌باشد. اما؛ این روش ممکن است به نفع شما نباشد چون شما باید شرایط و ضوابط آن‌ها را پذیرفته و کمیسیون خدمات پرداخت کنید.
- استیکینگ تفویضی: در این روش شما دارایی یعنی ارز خود را به اعتبارسنج که به آن اعتماد دارید واگذار می‌کنید. در این روش نیز شما نیاز به دانش تخنیکی ندارید و باید به دریافت کننده اعتماد کنید.
- استخر استیکینگ: در صورت که چندین نفر باهم استخر ساخته و اعتبارسنج فعال کند، شانس بیش‌تری برای ایجاد بلاک و در نتیجه دریافت پاداش پیدا می‌کند. به هر میزان که مقدار استیک (سپرده ارز دیجیتال) بیش‌تر باشند، شانس بیش‌تر در شبکه بلاکچین دارند.
- راه اندازی اعتبارسنج شخصی: اگر شما دانش لازم، ارز کافی برای استیک، و دیگر امکانات را در اختیار دارید، میتوانید خود شما اعتبار سنج راه‌اندازی کرده و شخص خود شما مستقیم در بلاکچین ارز خود را استیک کنید. متوجه باشید که حد اقل امکانات را باید داشته باشید تا خود شما به تنهایی این کار را انجام دهید. برای نمونه حداقل 32 اتریوم برای استیک نیاز دارید تا بتوانید اعتبار سنج آن را فعال سازید.
چه مقدار میتوانید با استیکینگ ارز دیجیتال درآمد کسب کنید؟
پاسخ این سوال پیچیده است.
اگر شما شخصی اعتبارسنج راه‌اندازی کنید، حتا ممکن است که ضرر کنید. اما؛ اگر شما استخر و تیم فنی دارید، ممکن است که میلیون‌ها دالر سود کنید.
علاوه از آن‌ها، اگر از خدمات یک صرافی متمرکز مانند کوین‌بیس استفاده می‌کنید، میتوانید سود سالانه احتمالی را در وبسایت آن‌ها چک کنید.
تصویر زیر، سود بعضی از ارزهای استیک شده را به صورت سالانه در کوین‌بیس نشان می‌دهد.
